Puntua aldizkariaren 340. alean argitaratutako elkarrizketa da honakoa. Horrelakoak gustuko badituzu egin zaitez Goienakide eta astero-astero jasoko duzu Puntua zure etxean.
Etorkizunera begira zein bide hartu erabaki behar zenean horretan ez pentsatu arren, gastronomiak hartzen du gaur egun Patrizia Vitelliren (Arrasate, 1990) bizitzaren zati handiena. Ez dago batere gaizki, hark aitortzen duen moduan, egin zuen lehen patata- tortillan akats barkaezina egin zuen batentzat.
Berez sukaldaritza ikasi gabe, sukaldaritza kontuak dituzu, momentuz, bizimodu. Nola lortzen da hori?
Ez dakit, nik ez nuelako plangintza bat egin eta gero plangintza hori jarraitu. Kasualitate handi baten ondorioa izan da dena. Sukaldaritza betidanik izan da zaletasun handi bat, eta, apurka- apurka, nire bizitzako proiektua horretara bideratu dut, zentzu horretan agertu zaizkidan aukerak aprobetxatuz. Zuzenbidea hasi nintzen ikasten, baina ez nuen bukatu: lagun asko eta egun nire senarra dena ezagutzeko balio izan zitzaizkidan bi urte izan ziren, baita abokatu izatea nahi ez nuela jakiteko ere. Gero, Lidergo eta Ekintzailetza gradua ikasi nuen, Oñatin, eta, neurri batean, horrek bai lagundu zidan enpresa bat sortzen.
Nolatan bururatu zitzaizun Bilbon bisita gidatu gastronomikoak egiteko ideia?
Graduko hirugarren mailatik buruan neukan zerbait zen, ikusten nuelako beste hiri batzuetan egiten zela food tour kontzeptua: free tour-en antzerakoa da, baina, kasu horretan, jaten eta edaten duzun bitartean ezagutzen duzu hiria. Donostian, esaterako, bazegoen halako ekimen bat, baina Bilbon ez, eta horregatik animatu nintzen. Bilbo erdigunetik hasita alde zaharrera joaten gara, eta bidean zazpi-zortzi geldialdi egiten ditugu hemengo jan eta edariak dastatzeko: sagardoa, esaterako, eta Arabako Errioxako ardoa, txakolina...
Ibilaldi horietan parte hartzen dutenei zerk ematen die arreta handien?
Batetik, kalimotxoak. Hasieran, nahasketa zein den ikustean, aurpegi arraroa jartzen dute, baina gero, uste baino askoz gustukoagoa izaten dute gehienek. Nik esaten diet kalimotxoa gure sangria dela. Eta jatekoen artean, gildek: tabernetan pintxo askoz ere erakargarriagoak egoten direnez, hasieran ez ditu inork eskatzen, baina duten zapore intentsuak harrituta uzten ditu denak.
Euskal Herrian esaten den bezain ondo jaten da?
Oso ondo jaten da, baina nik txapela etxean uzten dut; izan ere, kanpora bidaiatzen duzunean ere sekulako jakiak aurkitzen dituzu.
Konfinamenduak kalte egin zizun bisita gidatuekin; sare sozialekin, aldiz, lagundu.
2020ko martxoaren 11-12 aldera erreserba guztiak bertan behera geratzen hasi ziren, eta ni, estutzen; izan ere, ez nekien noiz itzuliko ziren turistak Bilbora. Atzeratzen, atzeratzen, 2022ko martxoan zabaldu nuen berriz ere enpresa. Konfinamenduan etxean aspertuta nengoenez, egun osoa sukaldean sartuta, aurretik ere baneukan baina kasu handirik egiten ez nion Instagram kontuari heldu nion indar handiagoarekin: jendea jarraitzen hasi zen, eta ni errezetak partekatzen. Kontua ez da izan ni beste batzuk baino hobea naizela, baizik eta timing-a, momentu aproposean hasi izana.
Egun, @foodiario kontuan 112.000 jarraitzailerekin, influencer bat zarela esan genezake. Nolakoa da influencer baten egunerokoa?
Influencer batena ez dakit; nirea, egunetik egunera nahiko ezberdina. Egun batzuetan, ETBra joaten naiz, Txoriene grabatzera; beste batzuetan, food tour-ak izaten ditut; eta beste batzuetan, influencer lanak egiten ditut. Azken hori tokatzen denean, etxeko sukaldetik egiten dut lan: bideoak grabatzen ditut, editatu eta gero sareetara igo. Astean 15-20 ordu eskaintzen dizkiot horri.
Influencer izatetik bakarrik bizi ahal izango zinateke?
Bizi bai, baina ez orain bezala; azken finean, momentu honetan hiru aldetatik jasotzen dut soldata. Oso argiak izan eta 2020ko martxoan pisu bat erosi genuen bikotekideak eta biok, eta bi urtean, bakarrik influencer moduan izandako sarrerekin luxuetarako ez, baina hipoteka, jatekoa eta gimnasioko 30 euroak ordaintzeko moduan ibili nintzen.
Epe luzerako lanbide edo diru-iturri moduan ikusten duzu?
Sare sozialen kontua urtetik urtera pila bat aldatzen da: urte bat Interneten bizitza errealean hamabost izango lirateke. Beraz, ez dakit zer gertatuko den etorkizunean, baina niri gustatuko litzaidake komunitatea sortzea, eta gauzak elkarbanatzeko bide polita iruditzen zait. Dena den, sareetan aritu nahi dutenei esango nieke helburuak partekatzea izan behar duela: lana badator, oso ondo, baina hasierak helburua partekatzea eta ondo pasatzea izan behar du.
Hainbat markarekin kolaboratzen duzu. Horrek ez zaitu mugatzen eduki sortzaile moduan?
Hasiera batean, ez, nahiko askatasun ematen didate. Marka batekin kolaboratzeko erabakia ondo pentsatutakoa izaten da. Bion artean erabakitzen dugu zer eduki programatu; beraz, ez, ez naiz sentitzen mugatuta.
Sare sozialetan estetikari asko erreparatzen zaio. Zure kasuan, polita ikusten den guztia dago jateko ona?
Errezeta guztiak ez dira ondo ateratzen, eta, tarteka, nik ere igo izan dut fail-en bat edo beste. Batzuetan, oso polita edo erakargarria ez den arren gozoa dagoen janaria egiten dut; saltsa marroiak edo beltzak dituztenak edo pure bat, esaterako. Beste batzuetan, aldiz, oso polita izanagatik zaporez onak ez dauden platerak ere egiten ditut. Azken horien kasuan, batzuetan story-etan erakutsi arren, ez dut errezeta argitaratzen. Izan ere, jarraitzaileek errezetak etxean egiten dituzte gero, denbora hartuaz eta osagaiak eskuratzeko dirua gastatuaz, eta, aurrez jakinda ez dela ona egongo, injustua iruditzen zait.
Bide batez, zenbat baxera dituzu etxean?
Niri gustatuko litzaidakeena baino gutxiago, baina nire senarrari gustatuko litzaiokeena baino gehiago. Hor gabiltza, minimalismoarekin-eta gora eta behera, baina bai, plater asko ditut. Sukaldean ditut batzuk, eta terrazan dugun apalategi batean ere bai.
Jazarpena, presioa, une oro zerbait atera beharra... Ezagutzen dituzu sare sozialekin lotzen diren alde ilun horiek?
Lehen, markekin kolaboratzea aipatu dut, eta horrek bai ematen dit buruhausteren bat edo beste: astean publizitatea daramaten bi eduki sartu behar baditut, gustatzen zait publizitate gabeko beste lau ere sartzea. Presioa hortik dator, ez zaidalako gustatzen nire kontua teledenda bat izatea. Baina bestelako arazorik ez dut izan.
Orain, telebistan ere hasi zara, ETB1eko Txoriene-n.
Hori bai ez zegoela nire planetan! Baina aukera eman zidaten, onartu egin nuen eta hor gabiltza, gutxinaka-gutxinaka. Irailean hasi ginen grabatzen eta astelehenetik ostiralera emititzen da. Instagramen argitalpenak eginda, amarekin edo amaginarrebarekin ia egunero nuen kontaktua Whatsappetik; baina Arrasatekoa den eta 91 urte dituen nire amama Juanirekin ez neukan harreman hori. Orain, egunero telebistan ikusten nau, eta ilusio handia egiten dio, eta niri ere bai. Eta oso polita izaten da, arratsaldero deitzen didalako.
Oker ez bagaude, amama Juaniri, gainera, dezente zor diozu sukalde kontuetan, ezta?
Halaxe da; izan ere, amama Juani eta amama Tere izan dira etxeko sukaldariak, eta, hasieran, haiengana jotzen nuen errezeta eta aholku bila. Gaur egun ere bai, errezeta tradizionalen kasuan Interneten ez dago-eta, askotan, informazio askorik.
Zer da ondo edo gaizki jatea?
Ona, etiketa moduan, ez nioke ezeri jarriko, beste aldea deabrutzen delako. Astean zehar, egunerokotasunean, ondo jatea izango litzateke barazkiak, frutak, zerealak, arraina eta okela jatea; gure amamek-eta prestatzen zutena. Baina, tarteka, denok janari txar moduan ezagutzen ditugun horiekin, ultraprozesatuekin edo janari azkarrarekin, kapritxo bat hartzea ez zait txarra iruditzen. Malgutasuna ere izan behar da. Errezeta bat argitaratzeko orduan, nire irizpideak dira, batetik, errazak, ordu erdi inguruan egiteko modukoak izatea eta, bestetik, osasuntsuak izatearen barruan, aniztasuna ere eskaintzea. Osasuntsu jateak ez du esan nahi egunero entsalada bat eta oilasko-paparra jan behar izatea.
Ondo jatea garestia da?
Ez dut uste garestia denik. Egia da gaur egun supermerkatuetan eta azoketan prezioak igo egin direla, baina ulertzekoa da, ekoizleek eurek ere igartzen dutelako ura eta elektrizitatea garestiagoak direla. Baina ez nuke esango osasuntsu jatea garestia denik, eta etxean sukaldean aritzea da egin dezakezun onena: osasunarendako ona da, eta baita poltsikoarendako ere, edozein lekutan janaria eskatzea baino merkeagoa izaten delako.
Sukalde kontuetan hastera doanari nondik ekitea aholkatuko zenioke?
Nire Instagram kontua jarraitzetik! Ez, serio jarrita, nik errezeta-koadernotxo bat egingo nuke, gustatzen zaizkidan bost-hamar plateraren errezetak ingurukoekin edo Interneten kontsultatu eta bertan apuntatzeko. Plater sinple edo tradizionalekin hastea gomendatuko nioke, eta gero jolasten joatea. Edozeinek balio du sukalderako: ni neu oso traketsa naiz, eta nik ikasi badut, edozeinek ikasi dezake. Nik egindako lehen patata tortilla 18 urterekin egin nuen, eta patata gordinekin egin nuen, beraz, pentsa!
Arrasatear bat Getxon bizi izaten. Zenbat denbora da jaioterrira itzultzen ez zarena?
2015ean etorri nintzen Getxora, eta nahi baino askoz ere gutxiago joaten naiz Arrasatera. Orain, lanpetutan nabil, eta, joan den asteburuan egon nintzen arren, aurreko azken bisita abuztuan izan zen. Normalean, baina, saiatzen naiz hilean asteburu bat, behintzat, han pasatzen.