Ekonomiaren nondik norakoak soilik ahaltsuenen esku daudela pentsa liteken garaian Oñatiko Udalak herriaren garapen ekonomikorako estrategia bere gain hartzea oso garrantzitsu jo du Irasuegik, eta aliantza publiko-komunitarioaren garrantzia azpimarratu du.
Hain justu, horrela, herri mugimenduaren eta Udalaren artean sortu da Bergaran oraindik aurkezteke dagoen egitasmoa, itxialdi garaiko kezketatik abiatuta sortu ere; hezkuntza, elikadura, kultura... arloko kezkak izan ziren jatorrian, eta haiei beste esparru garrantzitsu batzuk gehituta dira martxan jartzekoak Debagoiena2030-en trazako dinamika bat herri mailan, iraunkorra izango dena denboran. Udala, Olatukoop, Lanki eta D2030 ari dira horretan lanean.
Biziola, berriz, Goierriko ekimena da, hamar-hamabi kooperatiba txikiren elkarlanetik sortua, hasiera batean erakundeen eta enpresa handien laguntzarik gabe, nahiz eta badirudien aurrerantzean jasoko dutela laguntasun hori ere. Elikadura arloko egitasmoa da, ekoizpenetik abiatuko dena baina beste hainbat esparru hartuko dituena: banaketa, transformazioa...
Azkenik, D2030-eko Elena Herrartek azpimarratu du, besteak beste, gizarte eraldaketarako egitasmoak aurrera eramateko esperimentatzeko aukera izateak duen garrantzia, probak egiteak eta baita huts egiteko aukera izateak ere, bide zuzenarekin asmatzera bidean.