Itzultzaile zerbitzuarekin izandako arazoak medio, ordu erdiko atzerapenarekin hasi zuten apirileko ohiko osoko bilkura. Aretoko eserlekuak normalean baino beteago izan ziren, Mugikortasun Jasangarrirako Planak eragingo dituen aldaketak direla-eta, hainbat herritar izan baitziren saioan, nagusiki Zerrajerako, Nafarroa etorbideko eta Elmako bizilagunak.
2025-2030 epealdirako Mugikortasun Jasangarrirako Planaren dokumentuari behin betiko onarpena eman zion atzo udalbatzak. Aurrez, ordea, eztabaida luzea izan zen Udal Gobernuaren eta oposizioko talde nagusi EAJren artean.
Garazi Etxeberria Hirigintza, Trantsizio Ekologiko eta Mugikortasun zinegotziak hartu zuen berba lehenik, planak dituen helburuak eta oinarriak azalduz eta parte-hartze prozesuak izan duen garrantzia nabarmenduz. "Garbi dugu oinezkoek izan behar dutela lehentasuna herrian eta, ondoren, bizikletek, garraio publikoak eta auto pribatuak, hurrenez hurren. Helburua da Arrasate jasangarriago bat eraikitzea". Halaber, Alderdi Sozialistarekin azken unean lortutako akordioari balioa eman zion.
Hain zuzen, Aritz Muruak hartu zuen berba gero, sozialisten bozeramaileak. "Planak gure babesa du, oinezkoak eta bizikletak lehenetsiko dituen udalerri bat behar dugulako, ahalik eta zaratarik eta kutsadurarik gutxien sortuko duena. Gainera, gure alegazioak onartu ditu Udal Gobernuak. Hori bai, plana malgua izatea gurako genuke, bereziki kaltetuak diren auzuneetan".
EAJk aurka bozkatu zuen, plana "arrotza eta inposatua" iruditzen zaiela argudiatuz. "Hasieratik sustatu dugu parte-hartzea bultzatzea. Baina herritarren ekarpen asko ez dira kontutan hartu. Eskatzen dugu puntu hau bertan behera geratzea eta herri galdeketa batekin berrestea plan hau", azaldu zuen Ander Garayk, jeltzaleen udal bozeramaileak.
Halaber, boto partikularra ere aurkeztu zuten jeltzaleek, noranzko bakarrak ezabatzea eta Iturripen zein Kondekuan lurrazpiko aparkalekuak egitea eskatuz. Sozialistek babestu zuten arren, Udal Gobernuak aurka bozkatu zuen eta ekimenak ez zuen aurrera egin.
Herritarren artean, jarrera kontrajarriak
Azkenik, hainbat herritarrek egin zuten berba. Batetik, Zerrajerako eta Elmako hainbat bizilagunen ordezkariak izan ziren, planarekiko kontrakotasuna adieraziz. Nafarroa etorbideko bizilagunen ordezkariek, ordea, begi onez ikusi dute, herriguneko trafikoa hobetu banatuko dela argudiatuta.
Horiei erantzunez, Maider Morras alkateak "lasaitasunaren mezua" helarazi zien. "Plan hau epe luzekoa da, proiektuz proiektu gauzatuko duguna. Parte-hartzea sustatuko dugu ahal dugun guztietan eta bizilagunekin egongo gara proiektu bakoitzean".
Edozelan ere, ezinbestekotzat jo du plana Arrasate "jasangarriago" bat eraikitzeko. "Ametsak betetzeko konpromisoak behar dira eta gaur hartu duguna konpromiso zabal bat da".
Hainbat aldaketa eragingo ditu planak
Planak etorkizuneko mugikortasun jasangarrirako eredu bat definitzen du, bost urteko epemuga duena, honako oinarri hauekin: bizi-kalitatea, gizarte-integrazioa, garapen ekonomiko jasangarria eta garraio sistema osoaren energia kontsumoen minimizazioa.
Neurri orokor moduan, oinezkoen espazioa hobetzea dago, "espaloietako espazio librea handituz eta irisgarritasuna hobetuz, bai eta zirkulazioa baketzea ere". Horrez gain, berdeguneen, jolas eta aisialdi-guneen eta itzaleko eta freskatzeko leku publikoen presentzia handitzea ere sustatuko du planak.
Hiru igogailu aurreikusten dituzte
Datozen bost urteetan, hiru igogailu jartzea aurreikusten du planak. "Gorostiza auzoa erdigunearekin lotuko duen igogailua, Maitena kalean, aurreko mugikortasun planean inplementatu gabe geratu zen proposamena berreskuratuz; Altamira eta hirigunea lotuko dituen igogailua, Jose Luis Iñarra pasealekuaren parean; eta Maiatzaren 1etik Arrasate Pasealekuraino doan igogailua".
Noranzko bakarren garrantzia
Planak jasotzen duenez, noranzko bakarrak ezartzeak bide-segurtasuna areagotzen du, bai ibilgailuentzat, bai oinezko eta txirrindularientzat. "Gainera, lortutako bide-espazio berria galtzadako aparkaleku-plazak handitzeko erabil daiteke".
Edozelan ere, hirigintza taktikoa erabiliko dute hainbat proba egiteko. Hala, Elma auzoan dagoen Euskal Herria plazako saihesbidea auzoarentzat berreskuratuko dute, Deba kaleko errepidea bi noranzkoetara itzuliz eta Euskal Herria plazako 'errotonda' desagertuz. Bestetik, Nafarroa etorbidea eta Zerrajera kaleak noranzko bakarrekoak izango dira ibilgailu motordunentzako, Etxetxikiak kaleko biribilgunetik Kontzezino kaleko bidegurutzeraino.
Horrekin batera, hasiera batean, Otalora Lizentziatuan bi noranzkoak mantenduko dituzte, Gipuzkoa etorbideko biribilgunetik San Frantzisko eliza pareko biribilgunera arte. "Planaren iraunaldian bi noranzkoak mantenduko dira, horko trafikoaren monitorizazioa eginez, eraginak aztertu eta bokazioz noranzko bakarreko bihurtzen den bitartean".
Gainera, Udal Gobernuaren eta Alderdi Sozialistaren akordioari esker, monitorizazio hori Gipuzkoa etorbidera ere hedatuko da, Maalako biribilgunearen eta Kabiako biribilgunearen artean.
Arrasate Pasealekuan, halaber, noranzkoa bakarra jarriko dute Zarugalde kaleko biribilgunearen eta 17 Emakume kaleko biribilgunearen artean, autobusen eta larrialdietako ibilgailuen zirkulazioaren noranzko bikoitzari eutsiz.
Plataforma bakarrak ezartzea
Beste helburuetako bat "baketutako eremuak" areagotzea da eta horretarako plataforma bakarrak erabiliko dituzte. "Plataforma bakarrak jartzeak oinezkoen eta bizikleten espazioa handitzea dakar eta, aldi berean, ibilgailu pribatuak zirkulatzea ahalbidetzen du, baina haien abiadura mugatuta".
Zarugalde kalean ezarriko dute, esaterako, plataforma bakarra, Otalora Lizentziatua kalearen eta Bizkaia etorbideko biribilgunearen artean. Hala, oinezkoentzako lehentasuneko tarte bilakatuko da, bizikletentzako eta baimendutako ibilgailu motordunentzako sarbide mugatuarekin –garajeak, adibidez–.
Zarugalden plataforma bakarra ezarriko dute. (Argazkia: Intra).
Autobus geltokia, Zalduspen
Autobus geltoki nagusia Zalduspen egongo da etorkizunean ere. "Urrats hau hasiera besterik ez da izango etorkizunean autobus geltoki duina izan dezagun. Horretarako, baina, proiektuak prozesu luzea gainditu beharko du". Bertan aurreikusten du Gobernuak eraiki asmo dituzten sei disuasio-aparkalekutatik lehena eraikitzea, autobus geltokiko lanekin batera.
Bidegorri sarea handituko dute
Era berean, bidegorri sarea handitu egingo du Udal Gobernuak eta, bidegorririk ez dagoen lekuetan, motordunen eta bizikleten arteko "bizikidetza segurua" bermatzeko "gune mistoak" margotuko dituzte.
