Nola sortu eta hedatu dira ideia hauek?
Denok gara libre, juridikoki, merkantziak saldu eta erosteko. Langile klasearen kasuan, libre gara gure lan-indarra saltzeko –ez dugulako baliabide produktiborik eskura–, burgesiaren aurrean parez pare jarri gaitezke –berdin–. Hemendik eratortzen dira askatasunaren eta berdintasunaren ideiak.
Baina salerosketa prozesua itxurakeria hutsa da. Badaude aurretik determinaturiko erlazio sozial konkretu batzuk. Merkatuan aske eta berdin izateko, produkzioan –lanpostuan– ezberdin gara. Jabearen esplotazioa jasaten dugu.
Hau da txanponaren bi aldeen ideia: merkatuan aske eta berdin izateko, produkzioan preso eta ezberdin izan behar dugu.
