Luzaro egon da Debagoiena pandemiaren alde gorrian; alegia, datu altuegiak ematen. Bestela ere gorri fama badu eskualdeak, hauteskundeen emaitzak eta beste hainbat adierazle kontuan hartuta. Oraingo gorria, ordea, lotsarena eta izuarena izan da bertakoentzat. Izan ere, kutsatuen eta hildakoen aldetik beste asko baino larriago egotea esan nahi zuen, eta, ondorioz, neurri zorrotzagoak jasan beharra. Halakoetan, natural sortzen da galdera: zer egin dugu guk besteek baino okerrago?
Akats puntualetatik harago, ez dut uste debagoiendarren portaerak eragin duenik egoera hau. Seguruenik, arrazoi txiki eta inguruabarreko askoren baturak gorriarazi du eskualdea; horien artean, ez da txikiena izango lan industrialeko gune oso aktibo izatea eta egunero milaka joan-etorri egotea. Ezin jakin, ez delako daturik eman; are gutxiago, analisirik: kutsatuen adina, jarduera, mugimenduak, harremanak... Jakin ez, eta ohiko errezeta aplikatu da: ostalaritza eta merkataritza ixtea, lanez kanpoko mugikortasuna mugatzea, eta lotsa edo izua eragitea.
Ikerketa bidez kontrakoa frogatu ezean, nik nireari eutsiko diot: Debagoienak ez du izan erru berezirik.