Euskal presoen dispertsioa ez da gaurkoa

Erabiltzailearen aurpegia Juan Ramon Garai 2018ko mai. 18a, 08:08

1938an Euskal Herriko 1.012 preso zeuden Puerto de Santa Mariako penalean. Haietatik 633 bizkaitarrak ziren, 258 gipuzkoarrak, 73 arabarrak eta 48 nafarrak. Orduan, "biziarteko espetxe zigorrera" edo 30 urte eta egun bateko kartzela zigorrera kondenatuak. Datuok jaso dira Cadizko Artxibo Historiko Probintzialetik. Kolpistek, legearen aurka matxinatuak, errebelamendu militar eta errebelamenduari lagundu izanaren delituak ezarri zizkieten Bigarren Errepublikaren aldeko erresistenteei. Frankistek espetxeratzen zituzten etxetik mila kilometrora.

Katalunian orain, berriz ere, errebelamendu delitua aplikatu diete boto eskubidea defendatzen dutenei, orain 80 urte egin bezala.

80 urte geroago, euskal presoek –asko eta asko orduko erresistenteen seme-alabak eta ilobak, ETAn sartu zirenak– erakundea desegin eta gero jarraitzen dute Puerto de San Mariako, Huelvako Almeriako… espetxeetan.

Orduan eta orain ere "etsaiaren preso" kontsideratzen dituzte. Orain 80 urte indar basatiz euren legea ezarri zutenen jarraitzaileek ez dute betetzen legea. Demokrazia armaz txikitu zuten, eta armaz eta errepresioz jarraitzen dute sasidemokrazia defenditzen.

Debagoien inguruko 40 preso zeuden penal hartan –Aramaio eta Soraluze barne–:

Arrasatekoak 13: Segundo Ceciaga Uriarte, Juan Azcarate Isasmendi, Jose Miguel Egidazu Pagaldai, Francisco Vitoria Errasti, Gregorio Yarza Abalia, Eduardo Liquiniano Heriz, Felipe Loidi Zubiaur, Mateo Astaburuaga Bengoa, Vicente Ballona Ansoategui, Jose Maria Ceciaga Ezcurra, "ez zuen esaten 'gora Espainia eta gora Franco", Felix Zulueta Belategi, Alejandro Rodriguez Perez, Casimiro Muguruza Exposito, azken hori bertan hil zen 1939ko martxoaren 5ean.

Bergarakoak 10: Silvio Garcia Rebolledo, Jose Altuna Garitano, Julian Guimon Rezola, Victor Ibarzabal Etxebarria, Domingo Jauregi Zubia, Angel Lazkano Juaristi, Jacinto Osa Unanue, Eustasio Urzelai Alberdi, Jose Ibarreta Sañudo, Aniceto Retegui Aranes. Antzuolakoak 3: Meltxor Gabilondo Legorburu, Jose Maria Basterrika Arbelaitz, Roman Laskurain Larrañaga. Soraluzekoak 7: Antonio Alberdi Alberdi, Alejandro Lascurain Ganuza, Martin Zabala Oregi, Manuel Retolaza Agirrebeña. Jesus Iraeta Odriozola, Gonzalo Iaeta Odriozola eta Juan Larreategui Maturana. Eskoriatzakoak 2: Julian Uribetxebarria Galdos eta Jaime Aranburuzabala Azkoaga…

----------

Juan Ramon Garai

Intxorta 1937 Kultur Elkartea

Arrasate

ALBISTEAK ESKUKO TELEFONOAN

Debagoieneko albiste nabarmenenak eta azken ordukoak Whatsapp edo Telegram bidez jaso gura dituzu? Harpidetu zaitez doan!

WHATSAPP: Bidali ALTA 688 69 00 07 telefono zenbakira –Whatsapp bidez–.

TELEGRAM: Batu zaitez @GoienaAlbisteak kanalera.

ASTEBURUETAKO BULETINA

Zure posta elektronikoan asteburuko albiste nabarmenekin osatutako mezua jasoko duzu. Harpidetu zaitez debalde hemen.


Harpidetza aukera guztiak