Urtero bezala, gaurko egunez erromesak hitz hauek esango dizkio Arantzazuko Amari: "Erromesen arreba, bideko Andre Mari, gure fede-bidean zu zeu ibiltari. Emaiozu bihotza gure bideari, zure aintza dezagun helmugako sari. Ez dizugu eskatzen kentzeko arantzik, ezta ere gozatzeko gure bide latzik. Gizadi berri baten esperantza baizik, gure pozak ez dezan sekula arratsik…".
Aspalditik datorren historia da. 1468. urtean Baltzategiko Errodrigok, arantza artean, Mariaren iruditxoa aurkitu zuen. Garai odoltsuak ziren haiek euskal gizartearentzat eta baketzerako dei eta zeinutzat ulertu zen irudiaren aurkikuntza. Berehala bidea ireki, eta elorriko Amarentzat ermita bat eraiki zen, eta ordutik, askoren bihotzean bakea eta poza isuri du ibaika.
"Zelako erokeria!", pentsatuko du inork, akaso, harrizko irudi txiki horri begira jarrita horrelako festa nola egin daiteken ulertu ezinik. "Zelako emakumea!", esan du beste batek, harri eta zur, begiak itxita Andre Mariari begira-begira zegoelarik.
