Azaleratutako datu bi soilik azpimarratuko ditut; bat: biztanleen %28,6 euskal herritar bakarrik sentitzen da; eta bi: euskara lehen hizkuntza duten herritarrak %15,6 dira.
Erabakitzeko eskubidearen gaia puri-purian dagoen garaiotan, zer pentsatua eman didate datuok. Ez naiz identitate kontutan aditua, baina garbi utzi dute datuok, euskal identitate politikoa ez dela nagusi, ezta urrinetik ere. Identitatearen garapena, noski, urteetako prozesu luzearen ondorio izaten da; familiak, hezkuntzak, hedabideek… Eragiten dute identitate baten edo bestearen sortzea. Estatuak ditu tresna indartsuak, norabide batean edo bestean jotzeko eta gurean, agerian geratu da, espainiartu eta frantsestu egin zaigula jendartea. Horri gehitzen badiogu, azkenotan identitatea erlatibizatzearen alde hedatzen ari diren mezuak, parada txarrean geratzen da euskaltasuna.
Kataluniako arrakastaren ardatza, identitate katalanaren indartzea izan da; ezin ukatuko dugu orain euskaldunok, luzaroan gure aurrekoek indartu eta tinkotu duten euskal identitate politikoa.
