Leintz Gatzagako testigu isila izan da ia hiru mendeetan zehar Bateko Kopa izenez ezagutzen den iturria. Gaur egun herri erdian dagoen Gatzagako ikurretako bat. 1725ean eraiki zuten; hala ere, iturriaren eta haren iturburuaren historiak urte gehiago ditu.
Iturburua
Bateko Kopa edo Hamabi Txorroten iturriak herritar eta bisitariei oparitzen dien ur gardenak, Okondo gainean du jatorria. Iturburua Okondo eta Etxeberria artean dagoen koba-zulo batean dago eta XVI. mendetik gaur egunera arte iturburu horretako uraz gozatu dute gatzagarrek.
Apuntes históricos de Salinas de Léniz historia liburuak azaltzen duen moduan, 1573an Felipe II.a Espainiako erregeak Leintz Gatzagako kontzejuari errege-lizentzia bidez zentsuko mila dukat erabiltzeko baimena eman zion. Mila dukat horiek Begiñarrotik –iturburutik– ura herrira bideratzeko erabili zituzten.
Behin ura bideratuta, urteetan zehar hainbat arazo eman zituen hodien egoera txarrak, karea zela-eta. Iturgin berezi bat egon zen mantentze-lan haietarako, urtean 150 errealen truke egiten zuen lan.
Garbitokia
Mendeetan zehar gatzagarrei egarria asetzeko erabili izan da iturriak emandako ura, eta gaur egun ere hala izaten jarraitzen du. Herritar askok Bateko Kopa iturritik ura hartu eta etxera eramaten dute.Askak urez gainezka egiten zuenean, ordea, soberazko ur hori pilotaleku atzean dagoen aska batera bideratzen zuten. Aska hori garbitoki bezala erabili izan dute, eta, egoera txarrean dagoen arren, berriz ere martxan jartzeko ideia dago herrian.
