Enekoren Gaztelua bidea
Atxorrotxeko gaztelua, lehen aldiz, Atarrabiako foruari buruzko 1184. urteko dokumentu batean aipatzen da, Aizorroç-eko Enecone de Oriz aipatzen denean. Eneco de Orizen gazteluak lurralde zabala kontrolatzen zuen, batez ere, merkataritzarako biderik garrantzitsuenak, baina baita espazio txikiak, larreak eta merkataritzarako bide txikiak ere. Bertan, zergak bildu, justizia administratu eta mugape hori defendatzen ziren. Burdinolak, mendiak eta gatzagak koroaren ondare ziren, eta Enecone de Orizen ardura zen horiek ondo administratzea.
Testuinguru honetatik abiatuz, Udalak Enekoren Gaztelua bidea sortu du Eskolore proiektuaren barruan, beste hainbat bide ere seinalatuz.
Edozeinek egiteko modukoa
Eskoriatzatik Gatzagaraino doan bidea da Enekoren Gaztelua, 7,57 kilometrokoa dena, eta bi ordu eta 45 minutuan egin daiteke. Zailtasuna, berriz, erreza da, eta edozeinek egiteko modukoa.
Eskolore proiektuaren barruan, beste hainbat bide ere badaude egin daitezkeenak. Latabide da horietako bat. Eskoriatzako iparraldeko auzoak ezagutzeko parada ematen du, eta lau ordu eta hamabost minutuan egin daitekeen hamabi kilometroko bidea da. Bertan, Apotzaga elizatean, San Migel parrokia eta hilerri zirkularra ikus daitezke, EAEko monumentu multzo izendatuta dagoena. Gellaon, Andre Mariaren Zeruratzearen parrokia dago ikusgai, ate erromanikoa duena… besteak beste.
Egin daitekeen beste ibilbide bat Mandobide da. Hamabi kilometro dira eta hiru ordu eta erdian egin daiteke. Bolibar elizatean, San Migel parrokia ikus daiteke, XVIII. mendeko egurrezko bobeda duena. Mendiola elizatean, aldiz, San Joan Bataiatzailearen parrokia ere ikus daiteke… besteak beste.
Trenbide, aldiz, Eskoloreko ibilaldirik luzeena da, hogeita bost kilometrorekin, eta zazpi orduren bueltan egin daiteke. Mazmela elizatean, Andre Mariaren Zeruratzearen eliza dago. Marin elizatean, Santa Maria Magdalena parrokia eta estilo neoklasikoko hilerria. Zarimutz elizatean, aldiz, San Pedro parrokia eta gerra zibila amaitu ondoren eraikitako monolitoa… daude ikusgai, besteak beste.
Bide hauez gain, herriguneko Eskolore bidea edo Tumuluen ibilbidea ere markatuta daude. Informazio gehiago Eskoriatzako webgunean.