Beste ezberdintasun bati buruz, ordea, ez dugu horrenbeste hitz egiten: salatariaren irudiaz, txibatoaren irudiaz, alegia.
Hemen, txikitatik, irakasten digute salatariak ez izaten eta, baita ere, txibatoak kritikatzen eta baztertzen. Bien bitartean, hiritargoaren arabera, ustelkeria da daukagun hirugarren arazoa. Baina, txibatoak baztertzen baldin baditugu, nola espero dugu ustelkeriaren kontrako salaketak izatea? Indarrean dagoen balio-eskalarekin, zein etorkizun izango dute, adibidez, trapu zikinak eguzkitara atera nahi dituztenek euren alderdi politikoetan?
Aldaketa kultural sakona behar dugu. Bide horretan, proposatuko nuke txibatoari dagozkion benetako esanahiak berreskuratzea – Espainiako Hizkuntzaren Akademiaren hiztegian denak baikorrak dira –. Prestigioa eman diezaiegun, balioan jar ditzagun.
Eta haietariko bat bihur gaitezen denok, gure enpresetan, ikastetxeetan, alderdi politikoetan, instituzioetan, erakundeetan. Akaso, horrela, arauak betetzen ez dituztenentzako egun dagoen zigorgabetasuna bukatuko litzateke. Ziur baitaude gizarteak ez dituela txalotzen salatzen dutenak.
Gora txibatoak!