Haurren obesitatea modu kezkagarrian doa goruntz adituen esanetan, eta Debagoieneko Erakunde Sanitario Integratuaren baitan dagoen Pensoi programak bailrako datu zehatzak jaso nahi izan ditu.
Pensoi programa bideratzen da haurren gehiegizko pisuarekin lotutako prebentzioa, heziketa eta nutrizioa lantzera. Diziplina anitzeko adituek osatzen dute.
957 ume aztergai
Hamar eta hamabi urte bitarteko 967 ikasle inguru neurtu dituzte, Debagoieneko ikastetxe guztietakoak (ez dute azterketarik egin Leintz Gatzagan eta Aramaion).
Zehazki, neurketa antropometrikoak egin dizkiete haurrei, Arizmendi Ikastolako Erizaintza Laguntzaile Ikasketetako ikasleek. Neurketez gain, inkesta bat ere pasa zaie euren elikadura zein ariketa fisikoa egiteko dituzten ohiturak ezagutzeko.
Azterketatik hainbat ondorio atera dituzte. Akaso, deigarriena honakoa da: bailarako 10 eta 12 urte bitarteko haurren %37,5ek dute gainpisua. Horietatik %10ek dute obesitatea. "Bailarako hiru umetatik batek du gainpisua, hori nahiko datu esanguratsua da", adierazi du Agustin Rodriguez medikuak gaurko prentsaurrekoan.
Beste datu deigarri bat elikadurari dagokiona da. Pasatako inkesten arabera, umeen %30ek bakarrik dute elikadura osasungarria; gainontzekoek badute zer hobeto.
Kirol errezeta
Bestalde, gaurko prentsaurrekoan jakitera eman dutenez, umeen %38k ez dute betetzen OMSek gomendatzen duen ariketa fisikoko ordu kopurua. Egunean ordu bat egitea gomendatzen da. "Are gehiago, %2k bakarrik betetzen dute gomendatutakoa. Beraz, arlo horretan lan handia dugu egiteko. Gure helburua izango da 6-12 urte bitarteko ume guztiek astean bost ordu egitea", zehaztu du Rosa Lasagabaster, Eskoriatzako kirol teknikariak.
Hain zuzen, orain dela hiru hilabate jarri zuten martxan kirol errezeta. "Pediatrek kirol errezeta egiten dute eta kirol zerbitzuetara bideratu. Gu jartzen gara harremanetan ikastetxeekin ume horiek zer egiten duten jakiteko, eta ondoren, gurasoekin izaten gara umeak ze ariketa fisiko egin behar duen gomendatzeko", azaldu du Lasagabasterrek.
Gaixotasunak ekiditeko: prebentzioa
Pensoi programan parte-hartzen duten diziplina anitzeko adituek prebentzioaren garrantzia azpimarratu nahi izan dute. "Adin tarte honetan, umetan, hartuko dira elikadura eta ariketa fisikoari dagokionez, ohitura osasungarriak. Horregatik da oso garrantzitsua prebentzioa", esan du Daniel Jimenez pediatrak.
Izan ere, obesitatea duten haur zein gazteek era goiztiarrean izan ditzakete arazo kardiobaskularrak, arnasketa kronikoa, diabetesa edo minbizia. Jimenezek zehaztu du gainera, haurtzaroko gainpisuak jarraitu egiten duela heldutasunean.
Gainpisua prebenitzeko ikastetxe eta gurasoen laguntza beharrezkoa dela ere esan dute Pensoi programako kideek. Eta neurriak ez direla asistentzia klinikoa ematera mugatu behar; beharrezkoa dela diziplina eta sektore anitzen elkarlana. Hezkuntza, jarduera fisikoa, elikadura osasuntsua eta arlo emoziolana landu behar dira adituen arabera. Horregatik, erizainak, erizain laguntzaileak, pediatrak, udaletxetako kirol teknikariak, eskola kiroleko arduradunak, psikologoak eta komunikazio aholkulariak ari dira lanean programa honetan.
Gaur eman dituzte jakitera 10 eta 12 urte bitarteko haurrengan eginiko neurketen emitzak, baina aurreratu dute 6 urtetatik 12ra bitartekoen azterketa egingo dutela, guztira 4.000 ume aztertuz.
